"Welkom in mijn wereld"

(This column is a review of play titled "Camille Claudel" I saw last year at the "Paardekathedraal" in Utrecht. It won't be translated because that just doesn't make any sense. The play was in Dutch, so if you don't understand the dutch review it wouldn't do you any good anyway).


“Welkom in mijn wereld”, met deze woorden werd Camille Claudel als leerlinge aangenomen door Auguste Rodin in het naar haar genoemde toneelstuk, opgevoerd in de Utrechtse Paardenkathedraal. In deze vier woorden ligt voor mij de essentie van het stuk. “Welkom in mijn wereld”, een wereld waar je geen kunst maakt, maar kunst wordt. Een wereld waaraan geen ontsnappen mogelijk is, omdat je ermee samensmelt en ontsnappen aan jezelf is praktisch onmogelijk. “Moet jij niet eens met vakantie?” vraagt Camille aan Rodin, als die niet meer in staat lijkt de beelden te maken waar hij zijn goede naam aan dankt, maar ook niet in staat om ermee te stoppen. Ook Camille zelf wordt steeds meer opgezogen door de gevoelswereld van de kunst tot zij ieder contact met de realiteit kwijt lijkt te zijn en uiteindelijk eindigt in een psychiatrische instelling.

Als er iets is dat ik mij de laatste weken ben gaan beseffen is dat ik de wereld bekijk door een tamelijk wetenschappelijke bril. De gevoelsblik is er wel, maar de jaren aan de universiteit hebben me blijkbaar toch meer gevormd dan ik dacht. In de paardenkathedraal, een theater dat vroeger een manege van de faculteit diergeneeskunde was, komen de twee werelden prachtig samen. Historisch heeft de kunst de plek van de wetenschap in dit gebouw overgenomen en het stuk “Camille Claudel” sleepte mij aan de haren uit mijn wetenschappelijke wereld de kunst in. Welkom in mijn wereld, de wereld van Rodin en Camille, de wereld van de kunst, de wereld van het gevoel. Zet je schrap en geniet.

Ik ben niet de enige die daar moeite voor moet doen. In het stuk heeft ook de familie van Camille in meer of mindere mate moeite om te gaan met de wijze waarop zij in de kunst opgaat. Camille en haar moeder zijn als twee tegenpolen van gevoel en rede. De andere familieleden zitten hier een beetje tussenin en vooral haar broer doet nog moeite Camille te steunen en beschermen tegelijk. Dit wordt mooi verbeeld in een scène waarin Camille wegzinkt in een bak water en haar broer haar probeert te redden. Hij is net te laat. Ook de redding van Camille van het verdrinken in de kunst lijkt te laat te komen en zij wordt gek. Maar is het wel echt gek of is het slechts onbegrepen vanwege een verdere verwijdering van de rede, de gevoelswereld in? Het stuk staat in ieder geval bol van de symboliek en veel hiervan is overgelaten aan de interpretatie van de kijker.

Direct na het stuk wist ik nog niet wat ik er van vond. Ik had een reis gemaakt door een wereld die ik maar deels kende en ik had kennelijk meer tijd nodig om de indrukken een plaats te geven. Nu kan ik zeggen dat ik het stuk mooi vond en dat de kracht voor mij lag in de uitgekiende balans van wat gezegd en verzwegen werd in combinatie met veel stille symboliek in het beeld. De gegeven ruimte voor eigen interpretatie, maar met voldoende spanningen en informatie om die interpretatie een duidelijke richting in te sturen. De kleine minpuntjes zoals voorspelbare schreeuwmomenten, overbodige herhalingen en soms te lange stiltes zijn in de dagen na het stuk op de achtergrond geraakt en wat overblijft is een sfeergevoel. Een afdruk van een wereld. Een wereld van kunst, gevoel en passie. De wereld van Rodin en Camille Claudel. Ik was welkom in die wereld en kom er vast nog wel eens terug.